Biga Köftesi: Asırlık yöresel lezzet

Çanakkale’nin güzel ilçelerinden biri olan Biga, Büyük İskender’den Romalılara kadar birçok medeniyetin hüküm sürdüğü bir yarımadadır. Biga Köftesi ise ilçenin eşsiz lezzetlerinden biridir. Çanakkale kahramanı Mehmet Çavuş, kispet ustası İrfan Şahin Biga’nın önemli simalarındandır.

Biga Köftesi’nin mazisi 1920 yıllara kadar gider. Makedonya’dan göç eden ustalar, yörede yetişen hayvanların etlerini en iyi şekilde değerlendirmiş ve bu lezzetli köftenin doğmasına neden olmuşlardır.

Bu lezzetli köfte, bazı marka tescilleri almış olsa da şimdilik coğrafi işaret almış bir ürün değildir.

Başka bir yöresel lezzet daha keşfetmek isterseniz Uşak Ebem Köftesi yazımıza göz atabilirsiniz.

Biga Köfte özellikleri

Diğer tüm köftelerde olduğu gibi Biga Köfte de kendine has özelliklere sahiptir. Bu köftenin temelini, bölgenin doğal bitki örtüsüyle beslenen hayvanların etleri oluşturur. Şimdi Biga Köftesi’nin ayırt edici özelliklerine bakalım:

• Kıyma harcında Biga bölgesinde yetişen dana ve sığırların eti kullanılır.
• Döş (kaburga), but, ön kol başta olmak üzere hayvanın çeşitli bölgeleri kullanılır.
• İlave yağ (iç yağı, kuyruk yağı vs.) eklenmez.
• Etin kendi yağı yeterli olur, %20-25 civarında bir yağlılık içerir.
• Soğan ve ekmek eklenir.
• Baharat içermez. Sadece tuz eklenir.
• Parmak şeklinde sıkılarak pişirilir ve servis edilir.

Sadece soğan ve tuz içeren farklı bir lezzet daha keşfetmek istersen Akhisar Köfte yazımıza göz atabilirsin.

Biga Köftesi tarifi

Bu eşsiz lezzet, henüz coğrafi işaret almadığından standart bir tarifinden bahsetmek çok da mümkün değil. Ustadan ustaya küçük değişiklikler içerse de kabul görmüş bir tarifi söz konusudur. Genel itibarıyla Biga Köftesi tarifi şöyledir:

Gerekli malzemeler:

• 3 kilo dana kıyma (döş, but, ön kol), orta yağlı (%20-25 civarı)
• 1 baş soğan
• 200 gram ekmek
• 60 gram Tuz

Yapılışı:

1. Kullanılacak etlerden sinirleri ayıklanır ve küçük parçalar haline getirilir.
2. Etler, bir baş soğan ve 200 gram ekmek ile kıyma makinesinde çekilir. Tek çekim yapılır.
3. Kıyma bir kaba veya tezgaha alınır. Tuzu ilave edilir.
4. Yoğurma işlemine geçilir. Kıymanın içinde yağlar kayboluncaya dek iyice yoğrulur. Homojenize ve dağılmayan iyi bir köfte hamuru elde edilmelidir.
5. Şekillendirme işlemine geçilir. Kasap köfte şeklinde yuvarlak olarak sıkılabileceği gibi özel makinede silindirik parmak şeklinde de yapılabilir. Esas itibarıyla özel makinesinde parmak şeklinde yapılır.
6. Köfte harcı, sıktıktan sonra veya sıkmadan önce en az 1-1,5 saat dinlendirilmelidir. İdeal olanı köftenin 1 gün buzdolabında dinlendirilmesidir. Böylece et kendini toplar ve içindeki malzemelerle özdeşleşir.
7. Pişirme aşamasına geçilir.

Nasıl pişirilir?

Bu köfteye lezzetini veren bir diğer unsurda mangal kömüründe az ısıda köftenin çevrilerek pişirilmesidir. Izgara yüksek ısıda olmamalı ve kül ile dengeli bir sıcaklık sağlanmalıdır. Ayrıca kül ile ızgaranın harlanmasına asla izin verilmez.

Genellikle çelik veya döküm olan ızgara, boşluklu yatay millerden yapılmıştır.

Köfteler sık sık çevrilerek yanmasına izin verilmez. İyi pişmesi ve suyunun içinde hapsolması sağlanır. Pişen köfteler ızgara izi alır ve sulu sulu olur.

Nasıl servis edilir?

Pişen köfteler servis tabağına alınır. Köftelerin yanına közlenmiş yeşil biber ve domates eklenir. Ayrıca bir miktar soğan salatası da servis tabağına ilave edilir.

Bir porsiyonda 8 adet köfte bulunur.

Tabakta ekmekle ile servis edilir. Bazı işletmelerde köftenin yanında özel sos da ikram edilebilir. Yanında ayran veya cacık tercih edebilirsiniz.

Dilerseniz köftenin yanında piyaz ve yoğurt sipariş edebilirsiniz.

Köfte sonrası Biga’nın meşhur peynir tatlısını afiyetle yiyebilirsiniz.

Biga Köftesi tarifi ve sunumu ile ilgili aşağıdaki videoyu izleyebilirsiniz:

Biga Köftesi nasıl yapılır?

Bu harika lezzeti evinizde denemek isteyebilirsiniz. Ancak iyi bir köfte yapabilmek için kaliteli bir et bulmanız gerekir. Ayrıca mangalda yapmanız lezzetine lezzet katacaktır. Her şeye rağmen evde yapmak istiyorsanız Biga Köftesi tarifimizi deneyebilirsiniz.

İhtiyaç duyacağınız malzemeler:

• 1 kilo tek çekimlik orta yağlı dana kıyma (kaburga eti, yağlı ve lezzetli olur)
• 1 orta boy soğan (arzuya göre artırabilirsiniz)
• 100 gram ekmek içi, 200 gramlık ekmeğin yarısı (arzuya göre 150 grama kadar artırabilirsiniz, 3 çeyrek ekmek)
• 1 yemek kaşığı tuz (20 gram)
• Kızartmak için az miktarda sıvı yağ (mangalda yapmayacaksanız)
• Servis için birkaç yeşil biber, domates, soğan ve maydanoz

Adım adım yapılışı:

• Soğanı soyup rendeleyin. Soğanın acılığını seviyorsanız suyuyla birlikte kullanabilirsiniz. Ancak genellikle soğanın suyu sıkılır ve posası kullanılır.
• Bir karıştırma kabına kıymayı, soğanı, ekmek içini ve tuzu ilave edip karıştırın ve yoğurmaya başlayın.
• Kıymanın yağları, etler ve malzemeler ile özleşene dek iyice yoğurun. Dağılmayan, bir bütün haline getirin.
• Harcı en az 1 saat dinlendirin. Vaktiniz varsa bir gece buzdolabında tutup ertesi gün yapabilirsiniz. Bu köftenin daha lezzetli olmasını sağlayacaktır.
• Dinlendirdiğiniz harçtan ceviz büyüklüğünde parçalar alın. Avuç içi büyüklüğünde yuvarlak köfteler yapabilirsiniz.
• Dilerseniz parmak şeklinde silindirik köfteler de yapabilirsiniz. Bunun için bir huni kullanabilirsiniz. Geniş ağzına harcı yerleştirip huninin ağzından el büyüklüğünde parçalar alabilirsiniz. Ancak bu işlem biraz zahmetli olabilir.
• Döküm veya teflon tavaya az miktarda sıvı yağ ekleyin. Isınan tavaya köfteleri yerleştirin. Ocağın ateşini orta derecede kullanın. Yüksek ısıda kızartmaktan kaçının.
• Köfteleri sık sık çevirin. Ancak ilk çevirme sırasında köftenin tavadan kolayca ayrılabilecek kadar piştiğinden emin olun. Pişen köfte tavaya yapışmaz aksine tava köfteyi salar. Birkaç kez köfteleri çevirin. Döküm tava kullanıyorsanız iz aldırmanız yeterli olacaktır. Köftelerini kurutmamaya özen gösterin.
• Pişen köfteleri servis tabağına alın.
• Döküm tavanızda birkaç yeşil biber ve domatesi hafifçe közleyin. Arzuya göre sumaklı veya sumaksız soğan salatası hazırlayın.
• Servis tabağına istediğiniz sayıda köfte, közlenmiş yeşil biber ve biraz da soğan salatası ekleyin. Zevkinize göre turşu, mevsim salata, yeşillik ile servis edebilirsiniz.
• Ekmek ve ayranla birlikte afiyetle yiyin.

Biga Köftesi evde nasıl yapılır görmek isterseniz aşağıdaki videoyu izleyebilirsiniz:

Biga Köftesi nerede yenir?

Bu baharatsız ve sulu köfteyi tatmak için en ideal yer tabii ki yapıldığı yer olan Biga. Çünkü köfte yapımında bu bölge yetişen hayvanlar kullanıldığı için etin kendine has bir lezzeti var. Çok fazla katkı içermediğinden ve baharat kullanılmadığı için etin kendi lezzetini almanız mümkün.

Baharatsız yapılan Burdur Şiş Köfte’yi keşfetmek ister misin?

Bu eşsiz lezzeti başta Biga olmak üzere Çanakkale ve çevre ilçelerde tadabilirsiniz.

Biga’da, Biga Köftesi yapan birçok mekan bulabilirsiniz. Bu mekanların çoğu tescilli, kendi markası ile üretim yapmakta ve misafirlerine en iyi köfteleri sunmaktadır.

Babadan oğula aktarılan ve yeni kuşak tarafından da işletilmeye devam eden Tarzan Biga Köfte, Köfteci Akif gibi asırlık mekanları keşfedebilirsiniz.

Biga’da köfte nerede yenir?

Canınız köfte çekti ve yeni bir lezzet keşfetmek istiyorsanız aklınıza Biga’da köfte nerede yenir sorusu gelebilir. Sorunuza yanıt verebilmek adına Biga’nın meşhur köftecilerini paylaşalım:

• Tarzan Biga Köfte (Atatürk Caddesi, merkez)
• Köfteci Akif (Mücteba Şallı Sokak, merkez)
• Köfteci Ahmet (Kavaklık Caddesi, merkez)
• Canbaz Köfte Çorba Salonu (Mustafa Aksekili Sokak, merkez)
• Emin Et Lokantası (Muammer Aksoy Caddesi, merkez)
• Arda Şef Aile Restoranı (Kıbrıs Şehitleri Caddesi, merkez)
• Pabuç Et Evi (Kıbrıs Şehitleri Caddesi, merkez)
• Tarzan Adnan Biga Köfte (Kurtuluş Caddesi, merkez)
• Eski Garaj Köftecisi (Mantar Sokak, merkez)
• Biga İsmet (Bandırma Caddesi, yol üstü)
• Meşhur Erdem Köfte (Bursa Çanakkale yolu, Güvemalanı)
• Meşhur Köfteci Cemil (Bursa Çanakkale yolu, Güvemalanı, çok az içeride)

Aklınızda bulunsun

Biga Köftesi, lezzetini etinden ve ızgarada sulu sulu pişirilmesinden alır. Baharatsız köfte sevenler için idealken baharatlı köfteleri sevenler için biraz yavan gelebilir. Ek yağ içermediğinden bol yağlı sayılmaz ancak sulu bir köftedir. Denemek isterseniz Biga’ya gittiğinizde bu lezzeti tadabilirsiniz. 1,5 porsiyon köfte ideal olacaktır. Köftenin üzerine meşhur peynir tatlısını da deneyebilirsiniz. Afiyet olsun.

Kaynaklar:
Ustalarla yapılan röportajlardan ve çeşitli kaynaklardan derlenmiştir.
Sorumluluk Reddi:
Bu yazı bilgilendirme amaçlıdır. Aksi belirtilmedikçe herhangi bir reklam, iş birliği, kesin bilgi ve tavsiye içermez. Tarifi yapmak kişinin kendi sorumluluğundadır. Tariflerde alerjen içerikler olabilir, buna dikkat edilmelidir. Damak tadının kişiden kişiye değişebileceği unutulmamalıdır.